L' Apollodine- Οίκος ανοχής, Μπερτράν Μπονέλο

Στα πλαίσια του 13ου Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου, προβλήθηκε την Κυριακή, στο Ideal, η ταινία του Μπερτράν Μπονελό “L’ Apollodine” (Οίκος ανοχής).

Η ιστορία εκτυλίσσεται σε έναν οίκο ανοχής, στη Γαλλία, στις χαραυγές του 20^ου αιώνα.

Όταν ένας πελάτης χαράσσει στο πρόσωπο της Μαντλέν, ένα μόνιμο τραγικό χαμόγελο, ο σκηνοθετικός φακός αρχίζει την περιήγηση στα άδυτα της καθημερινότητας των εκδιδόμενων γυναικών.  Παράλληλα με τις συνηθισμένες ασχολίες, όπως το πλύσιμο και το κοινό γεύμα, ξετυλίγεται το δεύτερο επίπεδο της ταινίας, αυτό του πολυδιάστατου συναισθηματικού κόσμου των γυναικών.

 Ίσως αρκετά γκροτέσκ σε πολλά σημεία, η ταινία καταφέρνει παρόλα αυτά να απομυθοποιήσει την ωραιοποιημένη πατριαρχική φαντασίωση της πόρνης  και να καταδικάσει κάθε εξιδανικευμένη προσέγγιση του ζητήματος. Με τη σκηνογραφία να παραπέμπει πολλές φορές σε κλασσικούς πίνακες, και με την αλληλουχία πλάνων πλούτου και ερωτισμού, ο αισθησιασμός χάνεται κάθε φορά που σπάνε ένα- ένα τα κουμπιά του κορσέ για να αποκαλύψουν την ψυχική γύμνια. Οι γυναίκες της ταινίας, καταδικασμένες από τις κοινωνικές συμβάσεις, τον επιστημονικό κόσμο και τις αντιλήψεις για την ηθική, αναπτύσσουν τον χαρακτήρα τους μέσα σε ένα περιθωριοποιημένο περιβάλλον που μοιάζει συνεχώς να καταρρέει.  

Η ταινία, στήνεται σχεδόν αποκλειστικά σε πλάνα εσωτερικού χώρου, και μόνο προς το τέλος, ο φακός γυρίζει προς τα έξω, για να δώσει μια βιαστική εικόνα του σύγχρονου κόσμου, κάνοντας την σύγκριση ανάμεσα στο τότε και το τώρα.

(Otto Dix- Three Wenches)

Την εμπορευματοποίηση του γυναικείου σώματος, περιγράφει η Κατερίνα Γώγου στο ακόλουθo ποιήμα:

«Λαδερά σε πλαστικό Ακομινάτου

έξω απ’ την πόρτα Αύγουστος

άσπρες σαν πανί οι πουτάνες

40 υπό σκιάν 4 η ώρα μεσημέρι.

Ανοίγουνε τα μπούτια μοναχά τους

σα ψόφια μύδια

γέμισ’ ο δρόμος χρωματιστά βρακιά

Πακιστανούς ντετόλ κουτσές ρουφιάνες

κι αδερφές  μ’ ενέσεις στα βυζιά

γεμάτες καρκινώματα.

Γέμισ’ ο δρόμος

ξετιναγμένες σάλπιγγες και πεταμένες μήτρες

τουμπάνιασε η κοιλιά

απ’ άχρηστα σπέρματα

–δεν πιάνονται παιδιά

εδώ δεν πιάνεται τίποτα από πουθενά

η Μαγδαληνή κι η Βάνου τη γυρίσανε

οι δοσάδες κι ο άγιος της γειτονιάς είναι κολεγιά

πρώτα τα παίρνουνε και μετά σας καρφώνουνε.

Έτσι είναι.

Απλώσατε πουτάνες στο Μεταξουργείο

ντάλα μεσημέρι χωρίς δέντρο –που θα σκαλώσετε

χωρίς τοίχο- που ΄ρθατε δω ν΄ακουμπήσετε.

Αγανακτισμένοι πολίτες

και θρησκευτικοί παράγοντες τα βρήκανε. Οργανωθήκανε.

Αγόρασαν μπιτόνια.

Και βενζίνα.

Θα σας καταβρέξουν. Θα σας κάψουνε λέει.

Σα τυφλοπόντικες λέει.

Κλούβες με αστυνομικούς

ματάκηδες ανίκανοι οι γιατροί των Ηθών

μουνόψειρες κάνουν σουλάτσο τη μέρα στο μυαλό σας

λευκόρροια στον ύπνο τσιλιαδόροι

–ποιανού το μέρος παίρνουνε.

Εδώ καίμε τις μάγισσες. Γαμάμε τις πουτάνες.

Η αφίσα του Καραμανλή

τα μάτια σας καμιά φωτογραφία

κλωστές από κεντήματα

περούκες καραφλές μελανιασμένες ρόγες

εξώσεις σφίγγουν τα μαλλιά και το λαιμό

δένουνε χέρια και πόδια στα κρεβάτια

εσάς και μας μαζί

ο τρόπος κι η ταρίφα αλλάζει

ο τόπος και τ’ όνομα αλλάζει.

Στη Λάρισα 40 βαθμοί

εδώ στο σταυρό ο ήλιος.»

25 Μαρτίου 77, Κατερίνα Γώγου

«Οι δρόμοι ανοιχτοί.

Οι ταβέρνες φίσκα.

Σήμερα το θέλει η μέρα

Μπακαλιάρο-σκορδαλιά.

Κυάλια κρεμασμένα

Σημαιάκια λιγδιασμένα.

Βαράει και ο ήλιος

και η σκορδαλιά.

Μια σκατόμυγα στο μάτι του παιδιού

μετά την παρέλαση. 25 Μαρτίου 77.»

                         (από τη συλλογή, Τρία κλικ αριστερά)

Και μέσα στο χάος του πατριωτισμού, στον απόηχο της πλασματικής ευημερίας και της υπερηφάνειας του έθνους, είδα το περιπολικό να περνάει με σημαιάκι που ανέμιζε.

"Η"

"- Δεν είναι πολύ καιρό άρρωστο το παιδί. Έξι μήνες έχει που πίνει."

Είπε στη φίλη του, και ακούμπησε προσεχτικά τη μια βελόνα δίπλα στην άλλη. Έγειρε ελαφρά τους ώμους του.

Παύλος Σιδηρόπουλος - Η 

Άσε με να σε ονειρευτώ

Miguel Poveda y Toni Zenet

Dejame soñar contigo

"Άσε με να σε περιμένω, ακόμα και αν ποτέ δεν γυρίσεις"

Εγώ δεν είμαι εγώ, Juan Ramón Jimenez

Εγώ δεν είμαι εγώ.

                               Είμαι αυτό

Που προχωράει δίπλα μου, χωρίς να το βλέπω

Που, ορισμένες φορές θα δω,

Και άλλοτε, ξεχνάω.

Αυτό που σιωπά, γαλήνιο, όταν μιλάω,

Αυτό που συγχωρεί, γλυκό, όταν μισώ,

Αυτό που περνά από εκεί που εγώ δεν βρίσκομαι,

Αυτό που θα μείνει όρθιο όταν πεθάνω.

 

Yo no soy yo.

                      Soy este

Que va a mi lado, sin verlo;

Que, a veces, voy a ver,

Y que, a veces, olvido.

El que calla, sereno, cuando hablo,

El que perdona, dulce, cuando odio,

El que pasea por donde no estoy,

El que quedará en pie cuando muera.

Μυρίζω την άνοιξη

 ... στον καπνισμένο αέρα

The Pogues- Dirty Old Town 

Αλεξανδρινοί Βασιλείς

Μια διορισμένη Κυβέρνηση τεχνοκρατών, χωρίς καμιά λαϊκή νομιμοποίηση. Τραπεζίτης πρωθυπουργός.  Ανασχηματισμοί στην κυβέρνηση και αναδιανομή των υπουργικών αξιωμάτων. Εφήμερες δόξες και κολακείες.Τελετή ορκωμοσίας. Τι σπουδαίοι και υπεύθυνοι που νιώθουν όλοι! Ικανοποιημένοι οι πρυτάνεις χειροκροτούν τις αλλαγές.


Μαζεύθηκαν οι Aλεξανδρινοί
να δουν της Κλεοπάτρας τα παιδιά,
τον Καισαρίωνα, και τα μικρά του αδέρφια,
Aλέξανδρο και Πτολεμαίο, που πρώτη
φορά τα βγάζαν έξω στο Γυμνάσιο,
εκεί να τα κηρύξουν βασιλείς,
μες στη λαμπρή παράταξη των στρατιωτών.

Ο Aλέξανδρος— τον είπαν βασιλέα
της Aρμενίας, της Μηδίας, και των Πάρθων.
Ο Πτολεμαίος— τον είπαν βασιλέα
της Κιλικίας, της Συρίας, και της Φοινίκης.
Ο Καισαρίων στέκονταν πιο εμπροστά,
ντυμένος σε μετάξι τριανταφυλλί,
στο στήθος του ανθοδέσμη από υακίνθους,
η ζώνη του διπλή σειρά σαπφείρων κι αμεθύστων,
δεμένα τα ποδήματά του μ’ άσπρες
κορδέλλες κεντημένες με ροδόχροα μαργαριτάρια.
Aυτόν τον είπαν πιότερο από τους μικρούς,
αυτόν τον είπαν Βασιλέα των Βασιλέων.

Οι Aλεξανδρινοί ένοιωθαν βέβαια
που ήσαν λόγια αυτά και θεατρικά.

Aλλά η μέρα ήτανε ζεστή και ποιητική,
ο ουρανός ένα γαλάζιο ανοιχτό,
το Aλεξανδρινό Γυμνάσιον ένα
θριαμβικό κατόρθωμα της τέχνης,
των αυλικών η πολυτέλεια έκτακτη,
ο Καισαρίων όλο χάρις κι εμορφιά
(της Κλεοπάτρας υιός, αίμα των Λαγιδών)·
κ’ οι Aλεξανδρινοί έτρεχαν πια στην εορτή,
κ’ ενθουσιάζονταν, κ’ επευφημούσαν
ελληνικά, κ’ αιγυπτιακά, και ποιοι εβραίικα,
γοητευμένοι με τ’ ωραίο θέαμα—
μ’ όλο που βέβαια ήξευραν τι άξιζαν αυτά,
τι κούφια λόγια ήσανε αυτές η βασιλείες.
                                             (Κ.Π. Καβάφης)

"Ιδιώνυμο"

Το 1929, με πρόταση της κυβέρνησης Βενιζέλου, ψηφίστηκε ο νόμος 4229/1929 «Περί μέτρων προστασίας του κοινωνικού καθεστώτος και προστασίας των ελευθεριών των πολιτών». Σύμφωνα με το άρθρο 1 του νόμου αυτού, φυλακίζεται όποιος: "επιδιώκει την εφαρμογήν ιδεών εχουσών ως έκδηλον σκοπόν την δια βιαίων μέσων ανατροπήν του κρατούντος κοινωνικού συστήματος ή την απόσπασιν μέρους εκ του όλου της επικράτειας ή ενέργεια υπέρ της εφαρμογής αυτών προσηλυτισμού".

Το 1980 η Κατερίνα Γώγου εκδίδει την ποιητική συλλογή «Ιδιώνυμο». Στο οπισθόφυλλο του βιβλίου γράφει:

«Είμαι ελεύθερη ελεύθερη ελεύθερη

κι όταν έρθει καιρός

που θα κρέμεται στο τσιγγέλι

το πετσί μου σαν τομάρι

απ’ τους κρατικούς εκδορείς και τη λογοκρισία

η φαντασία μου θα τρέχει… τρέχει… τρέχει

είμαι φευγάτη από τώρα τρέχει… γειααααα»

Το Σεπτέμβριο του 2011, δημοσιεύεται στο Φύλλο Εφημερίδας της Κυβέρνησης, ο νόμος 4009/2011 για «Τη δομή, λειτουργία, διασφάλιση της ποιότητας των σπουδών και διεθνοποίηση των ανωτάτων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων» . Στο άρθρο 81 του νόμου αυτού προβλέπεται ότι «καταργείται κάθε γενική ή ειδική διάταξη που βρίσκεται σε αντίθεση με τις διατάξεις του παρόντος νόμου και ιδίως ο νόμος 5343/1932, εκτός των άρθρων 120 ως και 123, 326, 327 και 329 ως και 333». Επομένως, διατηρείται σε ισχύ το άρθρο 120 του νόμου 5343/1932 που τιμωρεί με την ποινή της διαρκούς αποβολής όποιον φοιτητή διαδίδει ιδέες που σχετίζονται με την ανατροπή «του κρατούντος κοινωνικού καθεστώτος» ή «την διάσπασιν μέρους εκ του όλου της Επικρατείας».